Zgodnie z treścią art. 476 Kodeksu cywilnego dłużnik dopuszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Wyjątek stanowi opóźnienie w spełnieniu świadczenia będące następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W praktyce największą bolączką wierzyciela jest dłużnik, który nie reguluje ciążącego na nim obowiązku zapłaty wynikającego z wystawionej faktury VAT.
Wierzyciel, który pragnie dochodzić swoich praw ma możliwość wyboru kilku dróg prowadzących do zwindykowania należności. Na początku zwyczajowo wierzyciel dzwoni do dłużnika, wysyła maile lub spotyka się z dłużnikiem osobiście i w ten sposób próbuję nakłonić nierzetelnego kontrahenta do zapłaty długu. Te zabiegi są efektywne w zasadzie tylko wówczas, gdy dłużnik nigdy nie negował swojego zobowiązania, a pozostawał w zwłoce z zapłatą swojego świadczenia z uwagi na fakt, że nie posiadał wystarczających środków finansowych. W takiej sytuacji po zgromadzeniu odpowiedniego kapitału dłużnik najczęściej reguluje swoje zobowiązanie. Co jednak w sytuacji, gdy dłużnik ignoruje próby kontaktu ze strony wierzyciela? Wówczas sytuacja jest bardziej poważna i wierzyciel powinien się liczyć z możliwością wytoczenia ewentualnego postępowania sądowego, do którego należy się również odpowiednio przygotować.
Najskuteczniejszym sposobem mającym na celu uzyskanie świadczenia pieniężnego bez konieczności wszczęcia postepowania sądowego jest skierowanie do dłużnika wezwania do zapłaty. Jest to również czynność konieczna do sądowego dochodzenia należnego świadczenia, dlatego też takie wezwanie czasem bywa przez praktyków nazywane przedsądowym wezwaniem do zapłaty.
Wezwanie do zapłaty nie jest pismem wysoce sformalizowanym, niemniej jednak powinno zawierać następujące elementy:
- tytuł, który wskazuje, że jest to wezwanie do zapłaty;
- określenie dłużnika (wystarczającym jest podanie dłużnika jako adresata pisma);
- określenie wierzyciela (wystarczającym jest podanie wierzyciela jako nadawcę pisma i podpisanie wezwania przez wierzyciela podpisem własnoręcznym lub przez jego pełnomocnika);
- dokładne określenie wysokości długu, w tym również wskazanie czy wierzyciel liczy odsetki ustawowe lub umowne i jeśli tak to za jaki okres;
- wskazanie z jakiego tytułu dłużnik posiada zaległość tj. podanie numeru faktury VAT oraz daty jej wystawienia lub też innego dokumentu, na podstawie którego po stronie kontrahenta powstał dług pieniężny;
- określenie terminu płatności (np. w terminie 3 dni od daty otrzymania pisma);
- określenie formy płatności (np. przekazem pocztowym lub na rachunek bankowy wierzyciela znany dłużnikowi);
- uzasadnienie, które stanowi opis stanu faktycznego sprawy;
- poinformowanie o dalszych konsekwencjach jakie podejmie wierzyciel, jeśli w wyznaczonym przez niego terminie dłużnik nie spełni świadczenia;
- podpis wierzyciela lub osoby działającej w jego imieniu, przy czym należy pamiętać, że gdy w imieniu wierzyciela działa pełnomocnik powinien on dołączyć do wezwania stosowne pełnomocnictwo;
- datę i miejsce sporządzenia wezwania.
Ważnym jest, aby wezwanie do zapłaty zostało wysłane listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. Wówczas wierzyciel posiada informację kiedy pismo zostało odebrane i czy zostało doręczone dłużnikowi do rąk własnych.
Jak zostało wskazane powyżej, wierzyciel może sam sporządzić wezwanie do zapłaty, nie jest to bowiem pismo wysoce skomplikowane. Niemniej jednak należy wskazać, że dłużnik który wcześniej odmawiał zapłaty zazwyczaj zignoruje pismo skierowane do niego przez wierzyciela. Sytuacja może ulec zmianie, gdy wezwanie do zapłaty w imieniu wierzyciela skieruje adwokat działający jako pełnomonik. Wówczas dłużnik dostaję informację, że wierzyciel konsultował sprawę z prawnikiem i jeśli nie uiści wymaganej należności, musi liczyć się z nieuchronnością postępowania sądowego. Dlatego też w swoim własnym interesie wierzyciel powinien zastanowić się czy nie skorzystać z pomocy profesjonalisty już na omawianym etapie postępowania przedsądowego, albowiem wierzyciel może w ten sposób zaoszczędzić sobie niedogodności związanych z procesem. Należy wskazać, że jeżeli dłużnik nie zareaguje na wystosowane wezwanie do zapłaty, wierzycielowi pozostaje droga sądowego dochodzenia należności.
Warto przeczytać:
Co zrobić, gdy dłużnik nie płaci – Część II
Bezpłatne porady prawne!
Wszystkich wierzycieli chcących uzyskać informację w jaki sposób można skutecznie wyegzekwować świadczenie od dłużnika, zapraszam do kontaktu z kancelarią.