Dozór poszerzony w 2025 roku obejmie kolejną grupę skazanych.
Obecnie na etapie prac legislacyjnych jest projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy i niektórych innych ustaw. Zatwierdzony ma zostać do końca II kwartału 2025 roku, co skutkuje poszerzeniem stosowania SDE.
Zmiany umożliwiają skorzystanie z dozoru elektronicznego skazanym, którzy otrzymali karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą trzech lat, a do odbycia w zakładzie karnym pozostaje im część tej kary nieprzekraczająca roku i sześciu miesięcy (dotychczas było to 6 miesięcy).
Zasady pozostają niezmienione, a więc decyzję o przyznaniu dozoru elektronicznego nadal będzie podejmować sąd penitencjarny albo komisja penitencjarna, które uwzględnią wcześniejsze zachowanie skazanego oraz jego szanse na resocjalizację poza zakładem karnym. Możliwość odbywania kary w domu będzie także uzależniona od warunków technicznych oraz zgody innych dorosłych domowników.
Planowane zmiany obejmują również kontrowersyjne rozwiązania dotyczące tzw. biletów lub zaproszeń do zakładu karnego, których obecnie w ogóle nie stosuje się. Aktualnie Sąd skazując na karę pozbawienia wolności, nakazuje zatrzymanie skazanego i doprowadzenie go do aresztu śledczego. Projekt nowelizacji przewiduje, że w przypadku kary pozbawienia wolności nieprzekraczającej roku i sześciu miesięcy oraz innych kar, wprowadzony zostanie mechanizm wezwania skazanego do stawienia się w areszcie w wyznaczonym terminie. W przypadku kary pozbawienia wolności trwającej powyżej roku i sześciu miesięcy, nadal obowiązywać będzie procedura zatrzymania i doprowadzenia do aresztu. Zmiana ta dotyczy artykułu 79 kodeksu karnego wykonawczego.
Wcześniejsza nowelizacja
Wcześniejsza nowelizacja również wprowadziła zmiany w instytucji dozoru elektronicznego.
Chodzi o warunki udzielenia zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego.
Zgodnie ze zmianą z kwietnia 2024 roku, Sąd penitencjarny może udzielić skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, jeżeli zostały spełnione łącznie następujące warunki:
- wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 1 roku i 6 miesięcy,
- albo wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności w wymiarze niższym niż 3 lata i któremu do odbycia w zakładzie karnym pozostało nie więcej niż 6 miesięcy,
- przy czym nie mogą mieć miejsca:
- recydywa,
- multirecydywa,
Zmianą jest dodanie sytuacji, które nie mogą mieć miejsca, a więc sytuacje uwzględnione w art. 65 k.k.:
- przestępstwo jako stałe źródło dochodu,
- popełnianie przestępstw w w grupie lub związku przestępczym,
- przestępstwo o charakterze terrorystycznym.
Nadal jednak spełnione muszą być dodatkowe warunki:
- odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stoją na przeszkodzie szczególne względy wskazujące, że w razie odbycia kary w tym systemie nie zostaną osiągnięte cele kary;
- skazany posiada określone miejsce stałego pobytu;
- osoby pełnoletnie zamieszkujące wspólnie ze skazanym wyraziły zgodę na wykonywanie przez skazanego kary w systemie dozoru elektronicznego;
- w miejscu odbywania kary istnieją odpowiednie warunki techniczne umożliwiające jej wykonywanie w tym trybie.